Wskaźnik samobójstw wśród dzieci i nastolatków rośnie. Jak reagować, zanim będzie za późno?

Rosnące statystyki dotyczące osób, które odbierają sobie życie, rodzą wiele niezrozumienia oraz pytań. Szczególnie przejmującymi przypadkami są te, które dotyczą młodych ludzi. W tej sytuacji pytaniem kluczowym pozostaje to, jak rozpoznać znaki ostrzegawcze, a także jak pomóc osobom, które zmagają się z różnego rodzaju problemami.

Zauważenie znaków ostrzegawczych u dziecka lub nastolatka powinno doprowadzić do jak najszybszej reakcji w postaci wizyty u psychologa dziecięcego lub psychiatry, aby zapobiec najgorszemu scenariuszowi.

Statystyki ilości samobójstw

Na podstawie badań przeprowadzonych przez Erica Marcusa, zamieszczonych w jego tekście „Why suicide?”, samobójstwo jest trzecią główną przyczyną śmierci wśród osób w wieku od piętnastu do dwudziestu czterech lat. W kontekście wszystkich osób odbierających sobie życie, wskaźnik samobójstw wśród młodych ludzi jest jednak nieco niższy (10 na 100 000) niż w całej populacji.

Dlaczego młodzi ludzie usiłują lub popełniają samobójstwo?

Zwykle nie ma jednego powodu, dla którego młody człowiek czuje się zmuszony do odebrania sobie życia. Czasami można wskazać jedno wydarzenie, które wydaje się być powodem – na przykład rozpad związku lub kłótnia z rodzicami – ale prawie zawsze jest to bardziej skomplikowane. Nawet jeśli istnieje wyraźny czynnik wyzwalający, najprawdopodobniej samobójstwo lub próba samobójcza jest czymś, co było rozważane od dłuższego czasu.

Oto najczęstsze przyczyny prób samobójczych oraz samobójstw wśród dzieci i nastolatków:

  • depresja lub inna choroba psychiczna, która może prowadzić do poczucia bezradności i beznadziejności, a ostatecznie do myśli samobójczych
  • rozpad związku lub konflikty z rodzicami
  • poczucie izolacji lub odmienności
  • impulsywna reakcja na krótkotrwałe rozczarowanie – na przykład, gdy uczeń osiągający wysokie wyniki w nauce otrzymuje niską ocenę
  • porażka lub strach przed porażką
  • problemy z nadużywaniem narkotyków lub alkoholu
  • niechciana ciąża
  • rozwód rodziców lub niestabilność rodziny
  • konflikty na tle orientacji seksualnej i dezorientacja płciowa
  • nękanie
  • doniesienia o innych samobójstwach
  • historia samobójstw w rodzinie, która może doprowadzić młodą osobę do myślenia o samobójstwie jako rozsądnym sposobie radzenia sobie z problemami

Jak rozpoznać, że dziecko lub nastolatek planuje popełnić samobójstwo?

Nie każdy przygnębiony młody człowiek ma skłonności samobójcze. Nie każdy uczeń szkoły średniej, który nagle zaczyna dostawać złe oceny, koniecznie myśli o zakończeniu swojego życia. Ryzyko powstaje szczególnie wśród osób, które zmagają się z depresją. Istnieją również znaki ostrzegawcze, które powinny wzbudzić szczególną czujność. Należą do nich:

  • mówienie o chęci śmierci lub wypowiadanie samobójczych gróźb
  • wycofanie społeczne
  • nagła zmiana osobowości lub zachowania
  • znacząca zmiana nawyków żywieniowych
  • nagły brak energii lub entuzjazmu
  • agresywne i impulsywne zachowanie
  • ucieczka z domu
  • nadużywanie narkotyków lub alkoholu
  • niedawne samobójstwo przyjaciela lub krewnego
  • nagłe i skrajne zaniedbanie wyglądu
  • obsesja na punkcie piosenek, wierszy, książek, filmów lub gier komputerowych o tematyce samobójczej

Podsumowanie

Samobójstwo niezależnie od wieku jest dotkliwym ciosem. Wiele pytań i zmartwień budzi jednak fakt, że na ten krok decydują się coraz częściej osoby młode, które dopiero rozpoczynają swoje życie. Często nie są w stanie same prosić o pomoc, dlatego do zadań rodziców i opiekunów należy reagowanie na znaki ostrzegawcze. Skutecznym sposobem, na rozwiązanie problemów, z którymi zmagają się nastolatkowie może okazać się pomoc psychologa dziecięcego lub psychiatry dziecięcego. Odpowiednio prowadzona terapia może uratować życie i przywrócić nadzieję osobom, które na co dzień nie widzą dla siebie żadnej dobrej perspektywy.

By Karol